AZINLIK PAY SAHİPLERİNİN GENEL KURUL TOPLANTISININ ERTELENMESİNİ İSTEME HAKKI

 HAKKINDA

-HUKUK BÜLTENİ-

                                               BÜLTEN TARİHİ: 18.06.2020

1. GİRİŞ

Kanun koyucu Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) kapsamında azınlık pay sahiplerine olumlu ve olumsuz bazı haklar tanımıştır. Azınlık hakları kavramı ile şirket sermayesinin en az onda birini, halka açık şirketlerde ise yirmide birini oluşturan pay sahiplerine tanınmış olan haklar ifade edilmektedir. TTK m. 420 hükmünde öngörülen “finansal tabloların ve buna bağlı konuların görüşülmesinin ertelenmesini talep hakkı” da olumlu azınlık hakları kapsamında değerlendirilmektedir. Finansal tabloların ve buna bağlı konuların görüşülmesinin ertelenmesini talep hakkına Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) m. 28/3 hükmünde de “Finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konular sermayenin en az onda birine, halka açık şirketlerde yirmide birine sahip azlık pay sahiplerinin istemi üzerine genel kurul kararına gerek olmaksızın, toplantı başkanı tarafından bir ay sonraya ertelenmesi zorunludur. Azlık pay sahipleri tarafından finansal tablolar hakkında ileri sürülecek tüm itirazların ilk toplantıda yapılması ve bunların tutanağa yazılması zorunludur.” denilerek yer verilmiştir.

2. FİNANSAL TABLOLARIN MÜZAKERESİNİN ERTELENMESİ TALEBİ

TTK m. 420/1 ve BTY m. 28/3 hükmü gereği  finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konular, sermayenin onda birine, halka açık şirketlerde yirmide birine sahip pay sahiplerinin istemi üzerine, genel kurulun bir karar almasına gerek olmaksızın, toplantı başkanının kararıyla bir ay sonraya bırakılır. Burada azınlığın sahip olduğu bu hakka kuşkusuz çoğunluk da sahiptir[1]. Bu konuda dikkat çekmemiz gereken husus genel kurulun ayrıca bir kararına gerek olmaksızın, toplantının başkanın kararıyla erteleneceğidir. Bu husus ilgili Yargıtay kararında[2] “…TTK'nın 420. maddesinde finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların sermayenin onda birine, halka açık şirketlerde yirmide birine sahip pay sahiplerinin istemi üzerine (Genel Kurulun bir karar almasına gerek olmaksızın) toplantı başkanının kararı ile 1 ay sonraya bırakılacağı hükmü bulunduğu ,…Genel Kurula bir takdir hakkı tanınmamış olduğu ancak talebin oylamaya sunularak Genel Kurul'a devam edilmiş olmasının anılan emredici hükme aykırı bulunduğu ve usulsüz şekilde devam ettirilen…” denilerek belirtilmiştir. Ancak, finansal tabloların onaylanmasıyla ilgili görüşmelerde, finansal tabloların görüşülmesi esnasında azınlığın açıkça erteleme isteminde bulunması gerekir, diğer bir ifade ile genel kurulda azınlığın erteleme bu yönde açık bir istemi yoksa toplantı başkanı bilânço görüşmelerini başka bir güne bırakılmasına karar veremez[3]. Bununla birlikte azınlık tarafından finansal tabloların müzakeresinin ertelenmesi talebi yeterli olup herhangi bir gerekçe sunulması gerekmemektedir[4]. Bu husus ilgili Yargıtay kararında[5] “… şirket sermayesinin onda birine sahip olan azınlığın gerekçesiz dahi olsa talebi üzerine bilançonun tasdiki hakkındaki müzakere ve bununla bağlantılı görüşmelerin bir ay sonraya bırakılması zorunlu olup, bunların dışında, bilanço ile ilgili olmayan ( daha önce görev yapanlar dışında yeni yönetici ve denetçi seçimi, yine aynı yasanın 334 - 335. maddelerine göre verilen izinler gibi ) hususların görüşülerek karar alınması mümkündür…” denilerek belirtilmiştir.

Finansal tabloların ve bununla bağlantılı konuların görüşülmesinin bir ay sonraya ertelendiği, ortaklara ilanlarla bildirilir ve ortaklar usulüne uygun bir şekilde bir ay sonra yapılacak ikinci genel kurula çağrılırlar, şayet ara dönemde azınlığa itiraz ettikleri ve tutanağa geçirdikleri hususlarda, ilgililer tarafından dürüst hesap verme ölçüsü ilkelerine göre yeterli bilgi verilmezse azınlık tekrar görüşmelerin ertelenmesi talebinde bulunabilir[6]. BTY m. 28/4 hükmü gereği azınlık tarafından yapılacak erteleme talebi üzerine de toplantı yeniden bir ay sonraya ertelenir. Bu talep genel kurul tarafından değerlendirilir ve genel kurul talebi haksız bir şekilde reddederse, genel kurulun bu kararına karşı iptal davası açılabilir[7]. Finansal tabloların müzakeresinin ikinci kez ertelenebilmesi için, azınlığın gerekçe göstermesi zorunludur ancak erteleme üzerine yapılacak toplantıda, farklı nedenlerle, değişik azınlık tarafından finansal tabloların müzakeresinin ertelenmesi talep edilemez[8].  

TTK m. 420/1 hükmü gereği erteleme TTK m. 414/1 hükmünde yazılı olduğu şekilde  pay sahiplerine ilanla bildirilir ve internet sitesinde yayımlanır. İzleyen toplantı için genel kurul, kanunda öngörülen usule uyularak toplantıya çağrılır. TTK m. 414/1 hükmünde ise “…Genel kurul toplantıya, esas sözleşmede gösterilen şekilde, şirketin internet sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilanla çağrılır. Bu çağrı, ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere, toplantı tarihinden en az iki hafta önce yapılır…” denilmektedir.

Azınlığın finansal tabloların görüşülmesinin ertelenmesi hakkını kullanmasına rağmen genel kurul tarafından toplantıya devam edilmesi ve karar alınması halinde alınan kararların akıbetinin ne olacağı hususu doktrinde tartışmalara sebep olmaktadır. Bir görüş alınacak genel kurul kararlarının TTK m. 445 hükmü gereği iptal edilebilir olduğu diğer bir görüşe göre ise bu kararların yoklukla sakat olduğunu iddia etmektedir[9].

3. FİNANSAL TABLOLARIN MÜZAKERESİNİN ERTELENMESİNİN DİĞER GÜNDEM MADDELERİNE ETKİSİ

Azınlık tarafından finansal tabloların görüşmelerinin ertelenmesinin talep edilmesi ile birlikte gündemdeki tüm konuların mı yoksa sadece finansal tablolar ile ilgili maddelerin görüşmesinin mi erteleneceği tartışması ortaya çıkmaktadır. Burada doktrindeki ağırlıklı görüşe göre erteleme kararı ile doğrudan etkilenecek maddelerin ölçüsü çerçevesi içinde yorumlanması gerekmektedir[10]. Bu görüş gereği özellikle finansal tabloların ayrılmaz bir parçası niteliğinde olan kâr-zarar hesabının müzakeresi de ertelemeye dâhil olduğu gibi, kâr payı dağıtımı, ibranın da ertelenmesi ve yeni üye seçimi yoksa yönetim kurulu üyelerinin ve denetçilerin seçiminin de ertelenmesi gerekir[11].  Organlara seçilecek adayların yeni adaylar olması durumunda genel kurulda organ seçimi yapılabilir. Bununla birlikte adaylar, bir önceki faaliyet döneminde görev yapmış yönetim kurulu ve denetçiler ise seçimin bir sonraki genel kurula bırakılması gerekir ancak görevdeki yönetim kurulu üyelerinin seçimi ve buna bağlı olarak TTK m. 395 ve TTK m. 396 hükümlerinde öngörülen izinlerin görüşülüp karara bağlanması mümkün değildir[12].

4. SONUÇ

Anonim şirketlerde azınlığı çoğunluk karşısında daha güçlü kılma gayesi ile azınlığa bazı haklar tanınmıştır. TTK hükümleri ile öngörülerek azınlığa tanınan bu haklar yukarıda da belirttiğimiz gibi genel olarak olumlu azınlık hakları ve olumsuz azınlık hakları olmak üzere tasnif edilmektedir. Azınlık pay sahiplerinin genel kurul toplantısının ertelenmesini isteme hakkı da olumlu azınlık haklarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Burada genel kurul toplantısının ertelenmesi ile kastedilen “finansal tabloların müzakeresinin ertelenmesi” dir. Azınlık tarafından bu talepte bulunulması halinde genel kurul kararı gerekmeksizin toplantı başkanın kararı ile toplantı ertelenecektir. Bir ay sonra yapılacak toplantıda da azınlığın talebi ile genel kurul toplantısının ertelenmesi için belirli şartların varlığı aranmaktadır.

Saygılarımızla

Forensis Hukuk Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için bir hukuk bürosuyla bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz.