ENDÜSTRİYEL İŞLETMELERDE VERİMLİLİK ARTIRICI PROJE DESTEKLERİ HAKKINDA

-HUKUK BÜLTENİ-

                                               BÜLTEN TARİHİ: 05/06/2020

1. GİRİŞ

Enerji verimliliği Türkiye'nin enerji politikalarında büyük rol oynamaktadır ve bu hukuk bülteninde önemli teşviklerden biri olan “Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri” ele alınmaya çalışılacaktır. “Enerji verimli ekipman ve sistem kullanımı, onarım, yalıtım, modifikasyon, rehabilitasyon ve proses düzenleme gibi yollarla; gereksiz enerji kullanımının, atık enerjinin, enerji kayıp ve kaçaklarının önlenmesi veya en aza indirilmesi ile birlikte atık enerjinin geri kazanılması gibi konularda çözümleri de kapsayan ve Enerji Verimliliği Destekleri Hakkında Tebliğ usul ve esaslarına uygun olarak hazırlanan projeler, Verimlilik Artırıcı Proje olarak değerlendirilmektedir[1]”. Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri programının uygulanmasındaki amaç enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik projeleri ve yatırımları desteklemektir.

2. HUKUKİ DÜZENLEME

5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu 26510 sayılı ve 02/05/2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kanuna dayanarak hazırlanan Enerji Kaynaklarının Ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) ise 28097 sayılı ve 27/10/2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 25/01/2020 tarihli ve 31019 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelikte (“Yönetmelik”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Türkiye’de enerji verimliliği alanında önemli değişiklikler söz konusu olmuştur.

Verimlilik Artırıcı Proje Desteklerine ilişkin başvuru ve şartlar, ön inceleme ve değerlendirme, desteklerin uygulanması ve diğer hükümler Yönetmelik’in 15, 16 ve 17. maddelerinde belirtilmiştir.

1. ŞARTLAR

Verimlilik Artırıcı Proje Desteklerinden faydalanabilmek için sağlanması gereken şartlar şu şekildedir: 

1. Endüstriyel işletme başvuru tarihi itibarıyla, ENVER portalına kayıtlı olmalıdır.
2. Yıllık toplam enerji tüketimi 1000 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmelerinde, enerji yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesini temin etmek üzere, her bir endüstriyel işletmesindeki çalışanları arasından enerji yöneticisi sertifikasına sahip birisi enerji yöneticisi olarak görevlendirilmelidir.
3. Kamu, ticari ve hizmet binaları, işletmeler, elektrik üretim tesisleri ve organize sanayi bölgeleri, Bakanlık tarafından belirlenen formata uygun olarak bildirimlerini her yıl Mart ayı sonuna kadar ENVER portalına girmelidir.
4. Belgelendirmeye esas olan yürürlükteki TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Standardına göre Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite olmuş veya Türk Akreditasyon Kurumu tarafından kabul edilen kurumlarca akredite olmuş uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca verilmiş belgeye sahip olunmalı veya belgelendirme başvurusu yapıldığına dair başvuru yapılan kurum veya kuruluş tarafından düzenlenmiş belge sunulmalıdır.

2. BAŞVURUDA BULUNABİLECEKLER

Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri, elektrik üretim lisansına sahip tüzel kişilerle sınırlı değildir. Yıllık toplam enerji tüketimleri 500 TEP ile 1000 TEP arasında olan, ticaret ve/veya sanayi odasına bağlı olarak faaliyet gösteren ve her türlü mal üretimi yapan işletmeler, başvuru şartlarını sağlamak kaydıyla destek talebinde bulunabilirler. Ancak başvurular aynı endüstriyel işletme için azami beş proje ile sınırlıdır.

3. BAŞVURU

Yönetmelik, proje başvurularının herhangi bir döneme bağlı olmadığını belirtmesine rağmen, Bakanlık’a gerekli gördüğü takdirde başvuru dönemi belirleme yetkisi de verilmiştir.

Başvuru formu Bakanlık’ın internet sitesinde mevcuttur. Başvuru formunda doldurulması gereken bilgilerin yanı sıra; projenin amacı, kapsamı ve hedefleri kısaca açıklanmalı ve projeyi hazırlayan şirkete ilişkin bilgiler belirtilmelidir. Daha önceki yıllarda proje desteklerinden yararlanmak için yapılan başvurular varsa buna ilişkin de bildirimde bulunulmalıdır. Desteğin türü ve miktarı ile ilgili bilgiler, proje bileşenlerine ilişkin tablolarla birlikte dahil edilmelidir. Proje kapsamında yapılacak her türlü iş ve işlem uygulama planında yer almalıdır.

4. ÖN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME

Başvuru belgelerinde istenen bilgiler tam ve eksiksiz olarak doldurulmalıdır. Ön inceleme sonucunda herhangi bir eksikliğin tespit edilmediği veya bildirim sonucunda eksikliklerin giderildiği başvurular Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanı’nın onayı ile oluşturulan bir komisyon tarafından değerlendirilir. Komisyon, eksiklikleri ve uygunsuzlukları giderilerek değerlendirmeye alınan proje bileşenlerini uygulama usul ve esaslarına uygun olarak Bakan onayına sunar. Projenin Bakanın onayı ile desteklenmesine karar verildiğinde başvuru sahibine bir bildirim yapılır ve karar Bakanlık internet sitesinde ilan edilir. Bu ilan tarihi projenin başlangıç tarihi olarak kabul edilir.

Ön inceleme veya komisyon değerlendirme aşamasında, başvuru sahibine eksiklikleri tamamlaması veya tespit edilen hataları düzeltmesi için zaman verilebilir. Bu eksiklikler ve hatalar başvuru aşamasında giderilmezse başvuru reddedilir; komisyon değerlendirme aşamasında giderilmezse proje değerlendirmeye alınmaz.

5. DESTEK

Proje, başlangıç tarihinden itibaren iki yıl içinde uygulanmaktadır. İki yıl içinde projesini uygulamayan veya uygulandığını süresi içinde Bakanlık’a bildirmeyen endüstriyel işletmeler destek ödemesinden faydalanamaz. Projede değişiklik talebi olması durumunda bu durum Bakanlık’a bildirilir ve Bakanlık’ın uygun görüşü alınır. Uygulanacak destek miktarının hesaplanmasında yeminli mali müşavir tarafından onaylanmış ve proje başlangıç tarihinden sonra düzenlenmiş olan fatura bilgileri esas alınır. Gerçekleşen proje bedelinin (KDV hariç) kabul edilen proje bedelinden fazla olması durumunda, kabul edilen proje bedelinin en fazla yüzde on artırımlı değerini geçmeyecek proje bedeli üzerinden yapılan hesaplamalara göre destek ödemesi yapılır. Gerçekleşen proje bedeli hiçbir koşulda KDV hariç 5.000.000,00 TL'nin üzerine çıkamaz. Cari yıl içinde yapılacak destek ödemelerinde öncelik önceki yıllarda tamamlanan projelere verilmektedir.

Destek sürecinde mücbir sebep olarak kabul edilebilecek bir durum ortaya çıkarsa, Bakanlık mücbir sebep durumunun sonuna kadar destek sürecini durdurmaya, devam ettirmeye veya iptal etmeye karar verebilir.

3. SONUÇ

Başvuru ve değerlendirme aşamalarını başarıyla tamamlayan ve KDV hariç toplam yatırım değeri 5.000.000,00 TL'yi geçmeyen projeler, proje bedelinin en fazla %30'u ile desteklenmektedir. Bir işletme Verimlilik Artırıcı Proje Destekleri ve Gönüllü Anlaşma destekleri için aynı anda başvuruda bulunabilir ve teşviklerden yararlanabilir. Daha önce destek kararı alan ve uygulaması devam eden projeler dahil, başvurular aynı endüstriyel işletme için beş proje ile sınırlıdır. Ancak, uygulamasının tamamlandığı Bakanlık’a bildirilen projeler bu sayıya dahil değildir.

Saygılarımızla

Forensis Hukuk Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için bir hukuk bürosuyla bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz.