İCRA TAKİBİNDEN VAZGEÇME (FERAGAT) HAKKINDA
-HUKUK BÜLTENİ-
BÜLTEN TARİHİ: 28.04.2020
Açılmış bulunan icra takip dosyasından alacaklı olarak vazgeçmek (feragat etmek) mümkündür. Borcun ödenmiş olması, borçlu ile anlaşma sağlanması gibi sebeplerle icra takibinden feragat edilebilecektir. Alacaklının icra takibinden feragat etmesi, asıl alacağından feragat etmesi anlamına gelmez. Alacaklı icra takip dosyasına, icra takibinden feragat ettiğini belirten bir dilekçe sunarak takipten feragat etmiş olacaktır. İcra takip dosyasına sunulan dilekçede açıkça alacaktan feragat edildiğine ilişkin bir beyanda bulunmadıkça icra takibinden feragat edilmiş olacaktır. İcra takibinden feragat eden alacaklı daha sonra alacağını bir dava konusu olarak ileri sürebilecektir. Takipten vazgeçen alacaklının aynı alacaktan dolayı yeniden icra takibi yapması da mümkündür. İcra dosyasına verilecek dilekçede bir zorunluluk olmamasına rağmen yeniden takip açma hakkının saklı tutulduğunun belirtilmesinde fayda vardır.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2011 yılında vermiş olduğu bir kararda[1]; “ÖZET: Mahkemece, 'davalı hakkında daha önce başlatılan takipten feragat edilmiş olması’ davanın reddini gerektiren bir diğer gerekçe olarak gösterilmiş ise de, davacı vekili icra Müdürlüğünde ‘takibimizden feragat ediyoruz, senet aslının tarafımıza tevdiini talep ederiz.’ şeklinde beyanda bulunmuş olup, söz konusu bu beyan, hakkın özünden feragat niteliğinde değildir. Esas haktan feragatin açık bir şekilde yapılması gerekli olduğundan, hakkın özünden değil, sadece takipten feragat edildiği anlaşılmaktadır. Takipten feragate rağmen esas hak, hukuki varlığını korumaya devam ettiğinden, alacaklı, alacağının tahsili için dava veya yeniden icra takibi yoluna başvurabilir.” alacaklının, icra takibinden feragat etmesi halinde alacağını dava yoluyla veya yeniden takip yoluyla talep edilebileceğine karar vermiştir. Takipten feragat, alacaktan feragat anlamına gelmemektedir. Alacağın feragati ile de icra takibi sona erdirebilir. Ancak Yargıtay kararında da belirtildiği üzere, alacaklı alacağından feragat ettiğini açıkça belirtmek zorundadır.
Senetle açılan takiplerde de takipten feragat halinde senet alacaklıya verilecektir. Alacaklı almış olduğu senedi tekrar takibe koyabileceği gibi 3. bir kişiye ciro da yapabilecektir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi bir kararında[2]; takipten feragat sonrasında söz konusu senedin 3. kişilerce yeniden takibe konulabileceğini düzenlemiştir.
Alacaklının icra takibinden feragat etmesi için icra takip dosyasına bir dilekçe ile başvurması gerekmektedir. Alacaklının feragat başvurusundan sonra dosyanın feragat sebebiyle işlemden kaldırılması için İcra Müdürlüğüne Harçlar Kanunu’nda belirtilen oranlarda harç ödemesi gerekmektedir. Harçlar Kanunu 1 sayılı tarifesinde feragat harcının alınması, ödeme emri veya icra emrinin tebliği şartına bağlanmıştır. Dolayısıyla borçluya ödeme emri tebliğ edilmeden önce icra takibinden feragat edilmesi halinde feragat harcı ödenmeyecektir. Harçlar Kanunu’nda yer alan bu düzenleme icra işlemlerinde sehven yapılan işlem ve açılan takiplerden ilk aşamada kolayca feragat edilmesini sağlaması yönüyle yerindedir. Zira icra dairelerinin iş yükü düşünüldüğünde sehven işlemler yapılabilmektedir.
Harçlar Kanunu 23. Maddesinde, “Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnameye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçilirse tahsil harcı tam olarak alınır.” icra takibinden vazgeçilmesi halinde alınacak harç miktarı belirtilmiştir. Alacaklının icra takibini açarken yatırmış olduğu peşin harç, Harçlar Kanunu m. 29’da belirtildiği üzere icra takibinden feragat halinde ödenecek harçtan mahsup edilecektir.
Sonuç olarak; alacaklının icra takibinden feragat ettiği durumlarda asıl alacak halen varlığını sürdürmekte olup alacaklı yeniden takip başlatabileceği gibi alacağı için dava yoluna da başvurabilecektir. Alacaklı başvurusunu icra takip dosyasına sunacağı bir dilekçe ile yapacaktır. İcra takibinden feragat işleminin tamamlanarak sonuç doğurması için İcra Müdürlüğüne, Harçlar Kanunu’nda belirtilen oranlardaki feragat harcının yatırılması gerekmektedir.
Saygılarımızla
Forensis Hukuk Bürosu
Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için bir hukuk bürosu ile bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz. .
[1] 13. H.D. 25/01/2011 T., 2011/80 E., 2011/834 K. (Kararın tam metnine www.kazanci.com adresinden ulaşabilirsiniz.)
[2] 12. H.D. 09/04/1992 T., 1991/11509 E., 1992/4534 K. (Kararın tam metnine https://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=27217 adresinden ulaşabilirsiniz.)