İHBAR SÜRESİ KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGINI DÖNEMİNE DENK GELEN İŞÇİLERİN DURUMU

-HUKUK BÜLTENİ-

                                               BÜLTEN TARİHİ: 17.04.2020

Bu çalışmada mevzuatta yapılan değişiklikler sonrasında, ihbar süresi kısa çalışma uygulamasının başladığı dönemden veya 7244 sayılı kanunu ile yapılan değişiklik sonucu belirtilen süreden önce başlamış ise kısa çalışma döneminde veya 7244 sayılı kanun kapsamında belirtilen süre içinde işçilerin sözleşmesinin feshedilip feshedilemeyeceği hususu değerlendirilmiştir.

7226 sayılı kanunun 41. maddesi ile 4447 sayılı Kanuna geçici 23.  madde eklenmiştir. Bu maddenin ikinci fıkrasına göre; “Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir.”

17.04.2020 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı kanunun 9. maddesi 4857 sayılı İş Kanununa geçici 10. madde eklenmiştir. Bu maddenin ilk fıkrasına göre; “Bu Kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten (bu tarih 17.04.2020 tarihidir) itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.” Ayrıca aynı maddenin devam eden fıkrasında “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.” denilmektedir. Bu nedenle İş Kanunu’nun 21. maddesinde belirtilen işçinin açık muvafakati gerektiğine ilişkin genel kuraldan ayrılınmış gözükmektedir.

Buna göre, kısa çalışmaya başvurulduktan sonra kısa çalışma döneminde işçi çıkarılması (işçinin istifası veya ihbar öneli gerekmeyen ahlaki nedenler hariç) yasaklanmıştır. Yine İş Kanunu’na eklenen madde ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanılıp yararlanılmadığına bakılmaksızın işçinin istifası ve ahlaki nedenlerle işverenin feshi hariç 17 Nisan ‘dan itibaren işçi çıkarılması yasaklanmış durumdadır.

İlgili maddelerin incelenmesi sonucunda işçinin daha önce tanınan ihbar önelinin kanunda işçi çıkarılması yasaklanan tarihlerde dolması halinde fesih yapılabileceğine dair bir ibare yoktur. İhbar öneli tanınmış olması sözleşmenin sona erdirildiği anlamına gelmez. “Fesih bildirimi (ihbar) süresi içinde tarafların durumunda herhangi bir değişiklik meydana gelmez. Fesih bildiriminin karşı tarafa ulaştığı tarihten iş akdinin son bulduğu tarihe kadar geçmesi gereken bu süre içinde işçi ile işveren arasında sözleşme bütün hak ve borçları ile eskisi gibi devam eder.” (Bkz. Sarper Süzek, İş Hukuku, 8. Baskı, İstanbul, 2012, s. 538)

Sonuç olarak; daha önce ihbar süresi tanınmış olsa bile sözleşmenin sona erdiği tarih kısa çalışma ödeneğinden yararlanılacak ise kısa çalışma ödeneğine başvurulduğu tarihten itibaren kısa çalışma döneminde feshedilemez. Kısa çalışma ödeneğine başvuru söz konusu olmasa bile 17 Nisan 2020 tarihinden sonra (haklı nedenle fesih ve istifa dışında) işçi çıkarılması mümkün değildir. Yani ihbar önelinin kısa çalışma dönemi veya 17 Nisan ‘dan önce tanınması ancak ihbar süresinin bu tarihlerden sonra dolması halinde fesih yapılamayacağı kanaatindeyiz.

Saygılarımızla

Forensis Hukuk Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için bir hukuk bürosuyla bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz.