KAMU ALACAKLARI İÇİN BELİRLENEN GECİKME ZAMMI ORANI HAKKINDA

- HUKUK BÜLTENİ -

BÜLTEN TARİHİ: 05/09/2018

21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un (“Kanun”) kapsamı ilgili kanunun 1. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir; “Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur.” Buradan hareketle genel anlamda kamuya ait vergi, resim, harç ve ceza gibi tek taraflı idari işlemden (tasarruftan) doğan alacakları ile haksız fiil, sebepsiz zenginleşme ve sözleşmeden doğan alacakları açısından da, söz konusu alackaların tahsilinde bu kanunun esas alınacağı anlaşılmaktadır.

Kanun’un 51. Maddesinde gecikme halinde uygulanacak faiz oranı belirtilmiştir. İlgili düzenleme şu şekildedir; “Amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında gecikme zammı tatbik olunur. Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesap edilir.” Bu düzenlemeden anlaşıldığı üzere, ilgili amme alacağının vadede ödenmemesi (temerrüt) halinde ödenecek temerrüt faizi belirlenmiş durumdadır. Aynı maddesin son fıkrasında ise; “Cumhurbaşkanı, gecikme zammı oranlarını aylar itibarıyla topluca veya her ay için ayrı ayrı, yüzde onuna kadar indirmeye, gecikme zammı oranı ile gecikme zammı asgari tutarını iki katına kadar artırmaya, ayrıca gecikme zammı oranını aylar itibarıyla farklı olarak belirlemeye ve gecikme zammını bileşik faiz usulüyle aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak hesaplatmaya yetkilidir” denilmektedir. Yani Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile faiz oranlarında değişikliğe gidilebilecektir. Hatırlatmakta fayda var ki; Başkanlık sistemine intibak sağlanması kapsamında 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 28 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.

Kanunda belirtilen oran; 19/10/2010 tarihli ve 27734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 12/10/2010 tarihli ve 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Kararın 1 inci maddesiyle, birinci fıkrada yer alan  gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %1,40 olarak belirlenmiş iken; 05/09/2018 tarih ve  tarihli ve 30526 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 04/09/2018 tarihli ve 62 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu oran % 2 ‘ye çıkarılmış durumdadır.

Bu durumda amme alacağının vadesinde ödenmemesi halinde gecikilen her bir ay için % 2 temerrüt faizi uygulanacaktır. Gecikmenin 1 aydan kısa sürmesi veya ay kesirlerinin kalması halinde ise günlük olarak hesaplama yapılacaktır. Yine hatırlatmakta fayda var ki; gecikme zammı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanmaktadır.

Saygılarımızla

Forensis Hukuk Bürosu

Not: Bültenimizde yer verilen açıklamalar, ilgili mevzuat çerçevesinde konuyu genel hatlarıyla ele alır tarzda hazırlanmıştır. Size özel detaylı bilgi için Büromuzla bağlantıya geçmenizi tavsiye ederiz.

Bültene PDF formatında ulaşmak için tıklayınız...